Piktina –  Hành triệu tấn áo phông và váy bị vứt bỏ hoặc đốt cháy mỗi năm. Việc biến quần áo cũ thành mới có phải là giải pháp phù hợp với thực tiễn hay không?

Renewcell là nhà máy tái chế hàng dệt may quy mô thương mại đầu tiên trên thế giới. Nhà kho khổng lồ của Renewcell được khai trương vào năm ngoái. Đây là nơi dễ dàng tiếp cận với các tàu chuyển hàng hoá từ các nhà máy phân loại rác thải dệt may ở Đức, Thuỵ Sĩ và Thuỵ Điển.

Bên trong nhà kho, những kiện vải hình chữ nhật lớn được xếp chồng lên nhau thành những kim tự tháp vải khổng lồ.

“Thay vì gửi (chất thải dệt may) đến bãi chôn lấp hoặc đốt, chúng tôi muốn gom chúng lại và luân chuyển như vậy. Chúng tôi coi mình là mắt xích còn thiếu trong ngành thời trang” – Giám đốc điều hành của Renewcell chia sẻ.

Câu hỏi phải làm gì với hàng núi rác thải dệt may do ngành thời trang thải ra ngày càng cấp bách. Hình ảnh về rác thải thời trang ở các quốc gia châu Phi làm dấy lên vấn đề nghiêm trọng. Việc sản xuất quá mức đã khiến hàng đống áo phông, váy và quần jean trở nên vô giá trị đối với các tổ chức từ thiện và người bán lại.

Mỗi năm, Renewcell có thể xử lý khoảng 60.000 tấn rác thải dệt may nhưng điều này không đủ, chỉ như giọt nước trong đại dương. EU và Thuỵ Sĩ tạo ra  7 triệu tấn rác thải may mặc vào năm 2020, đến năm 2030 con số này dự kiến là hơn 8,5 triệu tấn.

Khoảng 70% trong số này bị vứt bỏ cùng với rác thải sinh hoạt thông thường và đi thẳng đến bãi chôn lấp hoặc lò đốt rác. Khoảng 30% được thu gom thông qua thùng quyên góp, chương trình lấy lại và tổ chức từ thiện. Những sản phẩm may mặc có chất lượng tốt hơn sẽ được các cửa hàng đồ cũ hoặc cửa hàng từ thiện ở Châu Âu lấy và bán lại; số còn thừa được xuất khẩu sang Châu Phi và Châu Á để bán ở thị trường đồ cũ của họ.

Quy trình tại Renewcell có thể xử lý vải cotton có chứa tới 5% vật liệu tổng hợp, nhưng họ đang nỗ lực mở rộng quy trình này. Trong phòng thí nghiệm của Renewcell, Circulose có thể được tái chế tới bảy lần. Hy vọng sẽ tăng công suất tại nhà máy lên 120.000 tấn vào năm 2024; họ đang khám phá các địa điểm mở ở Mỹ, Châu Á và Châu Phi.

Cuộc khủng hoảng chất thải dệt may đang bắt đầu thu hút sự chú ý của các nhà lập pháp. Chẳng bao lâu nữa, các chương trình mở rộng trách nhiệm của nhà sản xuất sẽ khiến các thương hiệu phải chịu trách nhiệm về giai đoạn cuối vòng đời sản phẩm của họ.

Tại EU, việc tiêu hủy hàng tồn kho sẽ bị cấm từ năm 2024 và đến năm 2025, hàng dệt may sẽ được thu gom vào một dòng rác thải riêng, tương tự như giấy và thủy tinh. Vương quốc Anh vẫn chưa ban hành luật về vấn đề này, nhưng vào tháng 7, bộ trưởng môi trường Rebecca Pow đã đưa ra một chương trình bao gồm các đề xuất nhằm kích thích tuần hoàn và tạo ra ngành tái chế dệt may.

Những động thái này thể hiện sự thay đổi đáng kể trong nhận thức về việc ngành may mặc đã nhanh chóng rơi vào tình trạng lãng phí như thế nào. Nhưng tốc độ sản xuất ngày càng tăng và sự nổi lên của các thương hiệu thời trang cực nhanh đồng nghĩa với việc khoảng cách giữa khối lượng rác thải tạo ra và năng lực của các nhà tái chế dệt may sẽ tiếp tục gia tăng.

Sự thật là ngành thời trang sản xuất quá nhiều quần áo. Trong những năm tới, các nhà tái chế dệt may sẽ phải xây dựng các nhà máy quy mô công nghiệp, hàng trăm tỷ sản phẩm may mặc nữa sẽ được sản xuất và sẽ bị loại bỏ.

Các vấn đề mà các nhà tái chế hàng dệt gây khó chịu có xu hướng giống nhau đó là: nhu cầu về các vật liệu đơn lẻ phức tạp do các loại sợi pha trộn (vốn tạo nên hầu hết quần áo của chúng ta); thiếu cơ sở hạ tầng để thu gom và phân loại rác thải dệt may; và khó khăn trong việc mua được các đơn đặt hàng đủ lớn để bù đắp cho việc đầu tư xây dựng các nhà máy đủ lớn.

Cảm ơn bạn đã xem bài viết: Tái chế hàng dệt may có phải là câu trả lời cho cuộc khủng hoảng rác thải thời trang?

 

Giang (Lược dịch)

Spread the love